Kwalifikacja wojskowa a niepełnosprawni - wezwania na komisje otrzymują wszyscy

Rozpoczęła się kwalifikacja wojskowa. Młodzi ludzie otrzymują wezwania do stawienia się na komisjach, które decydują o możliwości przydziału do armii, przyznając określone kategorie. Wśród kandydatów do służby wojskowej są niepełnosprawni.

W ostatnim czasie otrzymujemy sporo maili i telefonów od czytelników, dotyczących kwalifikacji wojskowej. Od dawna było wiadomo, że ruszy ona wiosną, więc skąd nagle takie „poruszenie” i zdziwienie?

Sygnały, które docierają do nas dotyczą dwóch kwestii, w tym podstawowej, czyli adresu na jaki wysyłane są pisma.

Wezwania wysyłane są według miejsca zameldowania a nie zamieszkania, co w dzisiejszych czasach jest już niepraktykowane, ponieważ meldunek najczęściej jest "fikcją" - ludzie zameldowani np. w Zakopanem mieszkają w Gdańsku (przypadek skrajny, ale możliwy), co komplikuje wszystko - odebranie listu, stawienie się na komisję itd. 

Okazuje się też, że wezwania do stawienia się na komisjach otrzymują wszyscy, w tym osoby z orzeczeniami o niepełnosprawności w stopniu znacznym, które wymagają obecności opiekuna przez 24 godz. na dobę. Jak podkreślają rodzice młodych ludzi, którzy pomimo niepełnosprawności muszą brać udział w kwalifikacji, przyjazd na komisję takiej osoby jest bardzo trudny i dla wielu osób w jakimś stopniu upokarzający. „Syn nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować, a musi stawić się przed jakąś komisją i udowadniać, że nie może pójść do wojska?! „ - nie kryją oburzenia matki i ojcowie.

Czy faktycznie mamy tak bzdurne przepisy, których autorzy nie przewidzieli „drobiazgu” jak osoby niepełnosprawne, czy może wystarczy jedno pismo, telefon, aby nie narażać ich na dodatkowy stres?

O kwalifikację wojskową i konieczność stawienia się na komisjach osób niepełnosprawnych zapytaliśmy Ministerstwo Obrony Narodowej. Jak to wygląda opowiada ppłk Justyna Balik, rzecznik prasowy Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji:

Tryb prowadzenia rejestracji osób na potrzeby prowadzenia kwalifikacji wojskowej określa wciąż jeszcze obowiązujące rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 17 listopada 2009 r. w sprawie rejestracji osób na potrzeby prowadzenia kwalifikacji wojskowej oraz założenia ewidencji wojskowej (obecnie są finalizowane prace legislacyjne nad nowym rozporządzeniem w przedmiotowej sprawie).

Ponadto informujemy, że zgodnie z art. 62 ust. 4 ustawy o obronie Ojczyzny można nie poddawać badaniom lekarskim osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej, jednak wezwanie do kwalifikacji dotyczy każdego wezwanego bez względu na stan zdrowia. Jednakże SZEF CENTRALNEGO WOJSKOWEGO CENTRUM REKRUTACJI 30 marca 2023 r. wprowadził wytyczne w sprawie przygotowania i przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej w 2023 r., w których jest zawarty sposób postępowania z osobami niepełnosprawnymi wzywanymi do kwalifikacji wojskowej. Stanowią one m.in. o tym że:

- W przypadku osobistego stawienia się do kwalifikacji wojskowej osoby niepełnosprawnej, po powzięciu informacji o jej przybyciu, niezwłocznie, poza kolejnością komisja przystępuje do realizacji czynności wynikających z ustawowych zadań kwalifikacji wojskowej.

- Spośród żołnierzy zabezpieczających funkcjonowanie kwalifikacji wojskowej (żołnierz OT, jednostek operacyjnych) wyznaczona jest osoba, która będzie przewodnikiem przybyłego po wszystkich stanowiskach kwalifikacji oraz gdy osoba porusza się na wózku lub ma problemy z poruszaniem się, udzieli jej niezbędnej pomocy.

Warto również podkreślić, że bezwzględnie przestrzegane będą zapisy art. 62 ust. 4 Ustawy, zgodnie z którym można nie poddawać badaniom lekarskim osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej:

a) w stosunku do których orzeczono trwałą albo długotrwała niezdolność do pracy w gospodarstwie domowym lub rolnym na podstawie ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,

b) całkowicie niezdolnych do pracy oraz niezdolnych do samodzielnej egzystencji lub uznanych za całkowicie niezdolne do pracy na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,

c) zaliczonych do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności albo o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

- jeżeli przedstawią komisji orzeczenie albo wypis z treści orzeczenia stwierdzającego tę niezdolność lub niepełnosprawność, na podstawie którego można określić zdolność tych osób do czynnej służby wojskowej.

W przypadku osób określonych w pkt III ppkt 3) osoby, które przedstawią stosowne dokumenty potwierdzające niepełnosprawność, nie poddawane są one badaniom psychologicznym. W sytuacji otrzymania informacji o braku możliwości stawienia się do kwalifikacji wojskowej osoby niepełnosprawnej (bez względu na sposób powiadomienia: telefonicznie, pocztą, środkami komunikacji elektronicznej, itp.), dokonane będą ustalenia z osobą niepełnosprawną lub jego opiekunem prawnym w zakresie przedstawienia komisji orzeczenia albo wypisu z treści orzeczenia stwierdzającego tę niezdolność lub niepełnosprawność, na podstawie którego można będzie określić zdolność tej osoby do czynnej służby wojskowej. Ustalenia dotyczyć będą zagadnień dotyczących: rodzaju dokumentów medycznych, które należy przedłożyć komisji, czasu i formy dostarczenia tych dokumentów do komisji oraz metody powiadomienia osoby niepełnosprawnej (opiekuna prawnego) o sposobie załatwienia sprawy.

W przypadku, jeżeli osoba wzywana do stawienia się do kwalifikacji wojskowej nie posiada jeszcze orzeczenia albo wypisu z treści orzeczenia stwierdzającego niezdolność lub niepełnosprawność, może przedstawić komisji dokumentację medyczną potwierdzającą dane schorzenie tak, aby możliwe było określenie zdolności tej osoby do czynnej służby wojskowej. Postępowanie adekwatne do czynności opisanych w pkt III ppkt 3) do 5).

Warto również nadmienić, że mając na uwadze szczególnie obsługę osoby niepełnosprawnej lub jej opiekuna prawnego (innej osoby występującej w jej imieniu) komisje są zobowiązane dostosować sposób postępowania do bieżącej sytuacji, kierując się taktem i empatią oraz zapewnić szybkie i bezproblemowe załatwienie sprawy.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

Foto: WOT