Wzdęcia – przyczyny i leczenie

Wzdęcia mogą przydarzyć się każdemu niezależnie od wieku czy płci, choć problem częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Jeżeli nieprzyjemne uczucie wypełnionego brzucha pojawia się okazjonalnie, z łatwością uda się mu zaradzić. Konsultacja lekarska wskazana jest w przypadku, gdy wzdęcia zdarzają się często. Co powoduje i nasila tę dolegliwość? Jak leczyć wzdęcia i jak im zapobiegać?

Dieta powodująca wzdęcia

Dokuczliwe symptomy wzdęć zazwyczaj wynikają z nadmiernej ilości gazów w jelitach. Gromadzeniu się gazów może sprzyjać spożywanie zbyt dużej ilości pokarmu na raz oraz  jedzenie gazotwórczej żywności. Przyczyną wystąpienia problemu bywają też zaburzenia motoryki jelit. 

Jaka żywność nasila gromadzenie się gazów i powstawanie wzdęć? Właściwości gazotwórcze mają fasola i inne rośliny strączkowe, kapusta, cebula, brokuły, kalafior, brukselka, kalarepa, szparagi, mleko i jego przetwory, soki owocowe, napoje gazowane oraz guma do żucia. Ponadto produkcję i gromadzenie się gazów nasila spożywanie cukru, słodyczy, substancji słodzących, a także smażonych i tłustych produktów. Jeżeli w diecie pojawia się sporo wspomnianych pokarmów, bardzo prawdopodobne jest wystąpienie nieprzyjemnych dolegliwości ze strony układu trawiennego. Ponadto przyczyną wzdęć bywa spożywanie mleka i produktów mlecznych przy nietolerancji laktozy.

Cykl miesiączkowy a wzdęcia

W czasie cyklu miesiączkowego zmieniają się stężenia hormonów w organizmie. Wywiera to wpływ nie tylko na funkcjonowanie narządów płciowych czy samopoczucie, ale też na działanie układu pokarmowego. Progesteron powoduje rozluźnienie mięśni gładkich jelit, a to z kolei prowadzi do większej produkcji gazów, wzdęć i zaparć.

Siedzący tryb życia i stres jako przyczyny wzdęć

Prawidłowemu działaniu układu pokarmowego nie służy praca biurowa. Siedzenie przez kilka, a nawet kilkanaście godzin dziennie może powodować nadmierne gromadzenie się gazów w jelitach i wzdęcia. Jak zaradzić tym dolegliwościom? Pamiętając o regularnym wysiłku fizycznym. Wystarczy ćwiczyć 3-4 razy na tydzień przez 30 minut. Ponadto wskazane są spacery czy wstawanie w czasie przerw w pracy.

Wzdęciom, uczuciu ciężkości czy bólom brzucha sprzyja również stres. Zdenerwowanie, niepokój i napięcie wywierają negatywny wpływ na działanie jelit. Mogą zaburzać ich perystaltykę i utrudniać wchłanianie się pokarmu, co z kolei powoduje odkładanie się gazotwórczych resztek.

Odbywanie długich podróży powoduje wzdęcia

Wzdęcia pojawiające się na skutek długotrwałego siedzenia nie są wyłącznie zmartwieniem pracowników biurowych. Dotyczą one również kierowców oraz innych osób odbywających długie podróże. Przebywanie przez kilka godzin w jednej pozycji zaburza działanie układu pokarmowego. Ściśnięte jelita nie mogą prawidłowo pracować. Dodatkowo czynnikami nasilającymi wzdęcia u osób podróżujących samolotem są zmiany ciśnienia w czasie lotu, a także rozprężenie gazów obecnych w układzie pokarmowym.

Wzdęcia spowodowane lekami i schorzeniami

Praca przewodu pokarmowego może zostać zaburzona na skutek przyjmowania określonych leków, przykładowo antybiotyków i niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Ponadto wzdęcia i gazy bywają objawami poważniejszej choroby – celiakii, zespołu jelita drażliwego, choroby wrzodowej, nieswoistego zapalenia jelit, obecności pasożytów albo stanu po operacji.

Leczenie wzdęć

Jeżeli wzdęć nie spowodowało poważne schorzenie i wiążą się one z tymczasowym zaburzeniem funkcjonowania jelit, można zastosować domowe sposoby albo dostępne bez recepty tabletki na wzdęcia. Pacjenci chętnie sięgają po simetykon rozbijający pęcherzyki powietrza obecne w przewodzie pokarmowym. Preparaty zwierające tę substancję mają postać tabletek, kapsułek i kropelek. Ponadto leki na wzdęcia mogą bazować na składnikach roślinnych – kurkumie, rozmarynie, karczochu, koprze włoskim, rumianku czy mięcie. Zakup preparatów wpierających pracę układu pokarmowego warto zawsze skonsultować z lekarzem lub farmaceutą.

W ograniczaniu wzdęć pomocne będzie również zmodyfikowanie swojej diety i pamiętanie o regularnym wysiłku fizycznym. Z jadłospisu najlepiej wyeliminować gazotwórcze pokarmy. Mleko warto zastąpić roślinnymi zamiennikami zawierającymi wapń albo kefirem, maślanką czy jogurtem.

Wzdęcia mogą przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu i odbierać pewność siebie. Aby im zaradzić, warto prowadzić aktywny tryb życia i unikać pokarmów, które nasilają gromadzenie się gazów w przewodzie pokarmowym. Przy dokuczliwych wzdęciach można sięgnąć też po dostępne bez recepty preparaty rozbijające pęcherzyki powietrza, wspierające trawienie i minimalizujące dyskomfort.