Z zainteresowaniem przeczytałem książkę Lato 1920 r pani Joanny Rolińskiej. Jest to wybór artykułów prasy warszawskiej z okresu wojny polsko bolszewickiej wraz z przypisami i informacjami biograficznymi „bohaterów tamtych czasów”.

Mimo ograniczenia w  pracy  do wyboru prasy polskiej ( a pamiętajmy iż w Warszawie żywo rozwijało się piśmiennictwo społeczności żydowskie, która stanowiła znaczący procent mieszkańców miasta) autorka przedstawiła ciekawy obraz nastrojów i postaw  społeczeństwa polskiego zaraz po odzyskaniu niepodległości.

Poprzez odpowiedni dobór treści i zachowaniu chronologii autorka uzyskała efekt dramatycznej  fabuły, której bohaterem była zbiorowość warszawska. Dziś obserwowana polaryzacja społeczna jak się okazuje była obecna także 100 lat temu. Walka polityczna bez zwracania uwagi na zagrożenie zewnętrzne,kosztem interesów kraju a nawet zdrada były obecne także w obliczu nawały bolszewickiej.

Obok postaw patriotycznych, czynnie wspierających wysiłek zbrojny młodego państwa opisywane są przykłady obojętności, egoizmu a także wrogości już nie tyle do rządu co do samej idei niepodległego Państwa Polskiego. Głosy malkontentów i defetystów wróżących niechybną klęskę mieszały się z propagandą wroga przedstawiającą armię bolszewicką w roli wyzwolicieli mas pracujących. Autorka nie unika tematów trudnych, opisuje podziały w  społeczeństwie  Warszawy na tle różnic politycznych narodowościowych i religijnych. Łatwe generalizowanie, używanie stereotypów okazuje się nie jest tylko domeną naszych czasów.

Wzajemna nieufność, oskarżenia o sprzyjanie wrogowi zagrażało wspólnemu wysiłkowi wojennemu. Przykład strajków w przedsiębiorstwach utrzymujących strategiczną infrastrukturę w warunkach wojennych dowodzi z jakimi problemami musiało się zmierzyć młode państwo polskie. 123 lata zaborów odcisnęło swoje piętno. Scalanie społeczeństwa wokół idei niepodległości to było jak się okazuje olbrzymie wyzwanie. Tym bardziej musimy docenić wysiłek tych jednostek, które swoim działaniem nie tylko na froncie wojny ale i na zapleczu uratowały wtedy Polskę i Polaków przed bolszewizmem.

Mariusz Patey - niezależny publicysta

Joanna Rolińska – absolwentka Wydziału Wiedzy o Teatrze warszawskiej Akademii Teatralnej Autorka m.in. dwóch zbiorów wywiadów: „Raz, dwa, trzy za siebie! Rozmowy o dzieciństwie” i „Ale jest Warszawa”. Laureatka Nagrody Literackiej m.st. Warszawy (2014).

Czytaj również:

Zobacz także:

• 

  Rocznica polskiej demokracji

news:1123083]

Zobacz także:

• 

  Kto budował grobowiec pierwszego Prezydenta II RP Gabriela Narutowicza?

Zobacz także:

• 

  Sokrates Starynkiewicz - owarszawiony generał-major